آموزش توسعه بازار
برای پیشرفت در کسبوکار، نیاز به استراتژی‌هایی داریم که بتواند برطبق بازار هدف تنظیم شود. مطالعه و آموزش توسعه بازار، کمک می‌کند تا این استراتژی‌ها را شناسایی و استخراج کنیم.
پیشرفت در کسبوکار
در هر کسب‌وکاری، نیاز است تا به دنبال پیشرفت باشیم. آیا هنوز هم می‌توانیم فروش بالاتری داشته باشیم؟ آیا می‌توانیم محصولات و یا خدمات بیش‌تری ارائه دهیم؟ همکاران و رقیبان حوزه‌ی کاری ما، چه کارهایی انجام می‌دهند؟ این قبیل پرسش‌ها، کمک می‌کند تا بازار کسبوکار خود را بهتر بشناسیم و برای پیشرفت در آن برنامه‌ریزی کنیم. در حقیقت، کسب‌وکارهایی که امید به پیشرفت دارند، می‌بایست کار بیش‌تری انجام دهند. این «کار بیش‌تر»، همیشه به معنای فعالیت بیش‌تر نیست. بلکه گاه، ضرورت دارد تا گام‌هایی هوشمندانه برداریم. آموزش تحقیق و توسعه بازار از گام‌های هوشمندانه‌ای است که می‌توان برداشت.
توسعه بازار چیست؟
توسعه بازار، یعنی بازار مشخص یک کسبوکار را گسترش دهیم. این کار سبب می‌شود تا سهم ما در آن بازار، افزایش یابد. به زبان خیلی ساده، راهکارهایی که بتوانیم خدمات و کالاهای خود را بیش‌تر بفروشیم و تنوع بیش‌تری در تولیدات داشته باشیم، به‌عنوان توسعه بازار شناخته می‌شوند. پس طبق تعریفی که از توسعه بازار ارائه دادیم، یک شرکت، برای رشد و پیشرفت دو راهکار اساسی پیش رو دارد. راهکار اول آن است که محصولات (یا خدمات) خود را متنوع کند. برای این منظور، شرکت باید لیست کالاهای تولیدی و یا خدمات ارائه‌شده را افزایش دهد. راهکار دوم برای رشد شرکت، افزایش دامنه‌ی بازار برای ارائه‌ی آن کالا (یا خدمت) به مشتریان بیش‌تر است.
شناسایی استراتژی مناسب برای برنامه‌ریزی توسعه بازار، برعهده‌ی کارشناس توسعه یا مدیر توسعه است. این مقام با توجه به ظرفیت شرکت، وضعیت بازار و تحلیل این دو می‌تواند تکنیک و استراتژی صحیح را شناسایی و انتخاب کند. ملاحظه می‌شود که این مقام، نقشی اساسی در تحولات آینده‌ی یک کسبوکار ایفا می‌کند.
محصولات جدید در استراتژی توسعه بازار
فروش محصول جدید، می‌تواند باعث پیشرفت در کسبوکار شما شود. البته در این زمینه، ریسک‌هایی نیز وجود دارد. چرا که محصول جدیدی قرار است طراحی و ساخته شود، بنابراین زمان، هزینه و نیروی انسانی و دیگر دارایی‌ها مصرف خواهند شد. شرکت در این زمینه، می‌بایست بازاریابی کند و ببیند که چقدر احتمال فروش برای محصول جدید، وجود دارد. توجه داشته باشید که محصول جدید، حتماً نباید در راستای محصولات قبلی باشد، بلکه می‌تواند به‌صورت کاملاً ناهمگن و غیرمرتبط با محصولات قبلی، طراحی و ساخته شود.
به عنوان مثال در نظر بگیرید که یک شرکت ساخت سازه‌های چوبی دارید. در مرحله‌ی اول، شرکت شما می‌تواند محصولاتی نظیر تخت و کمد و میز آرایش و غیره را تولید کند. برای توسعه‌ی بازار با ساخت محصول جدید، شما می‌توانید خط تولید مبلمان چوبی را نیز راه‌اندازی کنید. از سوی دیگر، ممکن است تصمیم بگیرید که دستگاه‌ها و ماشین‌آلات فرش‌بافی را برای توسعه‌ی مجموعه‌ی خود خریداری کنید. روش اول، توسعه به‌صورت همگن و روش دوم، توسعه‌ی ناهمگن خواهد بود. اگر حساب و کتاب برای ورود محصول جدید، دقیق و صحیح انجام شود، به احتمال بالاتری، موفق می‌شوید. به عبارت دیگر، اگر بازاریابی دقیقی برای محصول جدید انجام شود، تولید آن در رشد و پیشرفت شرکت نقش مؤثری خواهد داشت.
توسعه‌ی محصول در فرآیند توسعه‌ی بازار
توسعه محصول، یکی از روش‌های پرکاربرد در آموزش توسعه بازار است. ممکن است بخواهید محصولات فعلی را به رده‌ی جدید ارتقا دهید. این وضعیت، بیش‌تر در کارگزارانی دیده می‌شود که در زمینه‌ی تکنولوژی فعالیت دارند. از آن‌جایی که تکنولوژی (خیلی سریع) ارتقا پیدا می‌کند، می‌توان محصول فعلی را متناسب با تکنولوژی روز، ارتقا داد. در این روش، محصول متنوعی ایجاد نخواهد شد و تنها ویژگی‌ها و قابلیت‌های جدید است که به محصولات فعلی افزوده می‌شود.
به‌عنوان مثال برای استراتژی توسعه محصول، یک کمپانی فعال در زمینه‌ی جاروبرقی، می‌تواند از تکنولوژی روز استفاده کرده و جاروبرقی هوشمند و رباتیک را تولید کند. در این‌‌جا، محصول هم‌چنان «جاروبرقی» است، اما توسعه یافته و پیشرفته‌تر از محصولات قبلی.
توجه داشته باشید که برای موفقیت در این روش، ضروری است تا واکنش شرکت به نسبت تغییرات بازار و تکنولوژی جدید، می‌بایست به موقع و سریع باشد. هرچقدر از ورود تکنولوژی جدید زمان بگذرد، رقیبان بیش‌تری وارد عرصه خواهند شد و دریافت سهم در بازار، دشوارتر می‌شود.
بازاریابی وسیع‌تر در خدمات توسعه بازار
یکی دیگر از مفاهیمی که در آموزش توسعه‌ی بازار مطرح می‌شود، افزایش کانال‌های ارتباطی برای یافتن مشتریان جدید است. طرح توسعه بازار، برای کسب‌وکارهای نوپا و کوچک نیز بازدهی دارد. توجه داشته باشید که در این روش، به محصول تولید شده، توسعه‌ی محصول و محصول جدید، کاری نداریم و تمرکز روی بازاریابی معطوف می‌شود. بازاریابی وسیع‌تر می‌تواند از طریق اینترنت انجام شود. این روزها، افراد بیش‌تری کار با رایانه و اینترنت را یاد گرفته‌اند. اگر بتوانید یک وب‌سایت و فروشگاه برای فروش اینترنتی محصولات خود بسازید، مشتریان زیادی را جذب خواهید کرد.
افزایش محدوده‌ی جغرافیایی برای فروش محصولات، کار دیگری است که می‌توان در این زمینه انجام داد. اگر محصولات قابلیت تجارت خارج از کشور دارند، شما می‌توانید ایالت‌ها و کشورهایی که پتانسیل خرید کالا را دارند شناسایی کرده و محصول خود را برای فروش، صادر کنید. البته این روش، برای کسبوکار کوچک و نوپا چندان جالب نیست.
موفقیت در این روش، با احتمال زیادی همراه است. البته به شرط آن‌که فاکتورهای حائز اهمیت برای بازاریابی به‌خوبی رعایت شده باشد. مثلاً اگر سایت جدیدی برای فروش محصولات خود راه‌اندازی می‌کنید، سئو شده باشد. هم‌چنین فاکتورهایی مانند تفاوت فرهنگی، تفاوت رفتاری مشتریان و غیره در محدوده‌ی جغرافیایی جدید (برای بازاریابی) را در نظر بگیرید.
ادغام شرکت‌ها در استراتژی توسعه‌ی بازار
روش دیگری که در آموزش توسعه بازار مطرح می‌شود، ادغام کمپانی‌های مختلف است. این شکل از توسعه‌ی بازار، ریسک بالایی دارد اما متعاقباً می‌تواند سوددهی‌های بسیار کلانی را نیز به‌همراه داشته باشد. در این روش،کسبوکار خود را با کمپانی‌های دیگر، ترکیب می‌کنید. اغلب کمپانی‌های بزرگ، شرکت‌های دارای پتانسیل را به مجموعه‌ی خود اضافه می‌کنند. موفقیت در این روش، به مدیریت صحیح انتخاب‌ها بستگی دارد. شما باید بدانید که اندوخته توسعه بازار چیست. کسب‌وکارهای کوچک، اغلب در این روش سوددهی خوبی نصیبشان می‌شود. چراکه شرکت بزرگ‌تر، به آن‌ها کمک می‌کند تا سهم خود در بازار را ارتقا دهند.
چطور استراتژی توسعه‌ی بازار طراحی کنیم؟
همان‌طور که نشان کردیم، توسعه‌ی بازار، کار آسانی نیست. بلکه ضرورت دارد تا بازار را به‌خوبی مطالعه کرده باشید. این‌که بدانید چه فرصت‌های موفقیتی در کسب‌وکارتان وجود دارد و چطور می‌توانید با کم‌ترین ریسک، از آن‌ها به سوددهی خوبی برسید، با شرکت در دوره‌های آموزش توسعه بازار و مطالعات فراوان در این زمینه میسر می‌شود. فراموش نکنید که نقاط قوت و ضعف خود و رقیبانتان را بشناسید. شما و رقیبانتان در بازار فعلی سهم دارید. پس اگر بتوانید این نقاط قوت و ضعف را شناسایی کنید، بهتر می‌توانید بازار را مورد تحلیل و بررسی قرار دهید.
بعد از شناخت بازار فعالیت خود، نوبت به شناخت مشتریان می‌رسد. باید بدانید که مشتریان به دنبال چه چیزی هستند. اگر بتوانید استراتژی خود را براساس نیازهای مشتریان و باتوجه به شرایط بازار بچینید، احتمال موفقیت بالا خواهد بود.
تهدیدهای پیش‌رو در مسیر توسعه‌ی بازار
حتی اگر همه‌چیز مطابق استاندارد پیش برود، باز هم مواردی وجود دارند که می‌توانند مانع موفقیت شما برای پیشرفت در کسب‌وکارتان شوند. تصور کنید بازار را به‌خوبی مطالعه کرده‌اید و بابت استراتژی چیده شده برای افزایش بازار خود، کاملاً اطمینان دارید. در صورتی که تغییرات دائمی سلیقه‌های مشتریان را بررسی نکنید، در یک تله می‌افتید و توسعه‌ی بازار کسب‌وکارتان را از دست می‌دهید. از سوی دیگر، ممکن است چند راهکار برای گسترش بازار کسبوکار خود پیدا کنید. در این وضعیت، بسیار اهمیت دارد تا راهکاری انتخاب شود که مفیدتر و با ریسک پایین‌تر باشد. این موارد، در شمار تهدیدهای پیش‌رو در مسیر توسعه‌ی بازار بررسی می‌شوند.
آموزش توسعه بازار در مکتب خونه
مفاهیمی که در حوزه‌ی توسعه بازار مطرح می‌شوند، بسیار اهمیت دارند. اگر شما نیز یک کسبوکار دارید که می‌خواهید در آن پیشرفت کنید و به درآمد بالاتری برسید، ضروری است تا با استراتژی‌های توسعه‌ی بازار آشنا شوید. دوره‌ی آموزش توسعه بازار در مکتب خونه در این زمینه کمک‌کننده خواهد بود. با شرکت در این دوره، می‌توانید مفاهیم مهم و چگونگی پیاده‌سازی این راهکارها را آموزش ببینید.