×
ribbon

آموزش تاریخ نجوم بطلمیوسی در تمدن اسلامی

در این درس به آن جنبه از تاریخ نجوم در ایران و جهان اسلامی می‌پردازیم که متمرکز بر ساختار هندسی کیهان‌ بر اساس رصدها و برهان‌های هندسی و طبیعیاتی بود. این مبحث در کتاب‌هایی به ... ادامه

ارائه دهنده:  دانشگاه تهران  دانشگاه تهران
مدرس دوره:
سطح: مقدماتی
 رایگان
  
زمان مورد نیاز برای گذارندن دوره:  12 جلسه
مجموع محتوای آموزشی:  17 ساعت ویدئو
 (قابل دانلود می‌باشد)

سرفصل‌های دوره آموزش تاریخ نجوم بطلمیوسی در تمدن اسلامی

تاریخ نجوم در ایران و دوران اسلامی
  جلسه 1: مدل ابرخس و بطلمیوس برای حرکت خورشید
"85:30  
  جلسه 2: تعیین خروج از مرکز خورشید در مجسطی
"65:43  
  جلسه 3: تعدیل خورشید و مدل افلاک آن
"87:11  
  جلسه 4: الگوهای رصدی خورشید در آثار هیئت
"89:40  
  جلسه 5: مدل افلاک سیارات خارجی و الگوهای رصدی آن‌ها
"91:09  
  جلسه 6: منشاء رصدی نقطه‌ی معدل‌المسیر در مدل سیارات خارجی
"70:22  
  جلسه 7: مدل افلاک زهره و الگو رصدی آن
"86:30  
  جلسه 8: مدل‌های افلاک عطارد و ماه و الگوهای رصدی آن‌ها
"89:52  
  جلسه 9: معرفی آثار هیئت در تمدن اسلامی و انواع و ویژگی‌های آنها
"71:45  
  جلسه 10: اشکالات مدل‌های بطلمیوسی و مدل غیربطلمیوسی
"91:28  
  جلسه 11: مدل غیربطلمیوسیِ نصیرالدین طوسی
"83:45  
  جلسه 12: دلایل مرکزیت و سکون زمین در مجسطی و آثار هیئت
"101:39  

درباره دوره

در این درس به آن جنبه از تاریخ نجوم در ایران و جهان اسلامی می‌پردازیم که متمرکز بر ساختار هندسی کیهان‌ بر اساس رصدها و برهان‌های هندسی و طبیعیاتی بود. این مبحث در کتاب‌هایی به عنوان «آثار هیئت» در تمدن اسلامی مطرح بود. علم هیئت درباره‌ی ساختار هندسی افلاک و مدل‌های ترکیب آن‌ها برای حرکت دادن سیارات بحث می‌کرد. در این آثار نشان می‌دادند که چگونه بطلمیوس براساس الگوها و ناهنجاری‌های منظم در حرکات سیارات، مدل‌هایی از افلاک کروی طراحی کرد و چه اشکالات و انتقاداتی به این مدل‌ها وارد بود. این مدل‌ها معمولاً از افلاک حامل و تدویر و خارج مرکز ساخته شده اند و گاهی از ترفندهای هندسی دیگر مثل نقطه‌ی محاذات در افلاک ماه، نقطه‌ی معدل‌المسیر، حرکات نقاط ذروۀ فلک تدویر و اوج و حضیض فلک خارج مرکز در آنها استفاده شده است. بعضی از نویسندگان آثار هیئت چون نصیرالدین طوسی، مؤیدالدین عُرضی و قطب‌الدین شیرازی مفصل‌ترین و جامع‌ترین آثار هیئت را در قرن هفتم هجری تألیف کردند. آثار ایشان هم شامل مدل‌های بطلمیوسی و هم مدل‌های جدیدی بود که برای رفع اشکالات آن مدل‌ها مطرح کرده بودند. ما امروز این مدل‌های جدید را به عنوان مدل‌های غیربطلمیوسی می‌شناسیم.

 

این دوره مناسب چه کسانی است؟

این درس برای مقطع کارشناسی‌ارشد تاریخ علم گرایش نجوم تدریس شده است. مخاطبان این درس باید در حد هندسۀ دبیرستان، هندسۀ اقلیدسی بلد باشند. علاوه بر این کسانی که با نجوم رصدی و موقعیت سیارات و حرکات آنها آشنایی دارند، ارتباط بسیار بهتری می‌توانند با محتوای درس بگیرند، هر چند توضیحات لازم دربارۀ نجوم رصدی پیش نیاز در درس مطرح شده است.

 

دوره آموزش رایگان تاریخ نجوم در ایران و دوران اسلامی در کدام دانشگاه تدریس شده است؟

این دوره طی 12 جلسه در دانشکده تاریخ علم دانشگاه تهران تدریس شده‌است

درباره استاد

maktabkhooneh-teacher امیرمحمد گمینی

امیرمحمد گمینی، عضو هیئت‌علمی پژوهشکده‌ی تاریخ علم دانشگاه تهران. فارغ‌التحصیل رشته‌ی تاریخ و فلسفه‌ی علم از مؤسسه‌ی پژوهشی حکمت و فلسفه‌ی ایران است. از او آثاری چون کتاب «دایره‌های مینایی: پژوهشی در تاریخ کیهان‌شناسی در تمدن اسلامی» و کتاب «مواجهه با داروین» منتشر شده است. فعالیت پژوهشی او در زمینه‌ی تاریخ نجوم در ایران و جوامع اسلامی است. همچنین پژوهش‌هایی در زمینه‌ی تاریخ ورود علوم جدید، از جمله درباره‌‌ی نظریه‌ی تکامل و نجوم کپرنیکی، به ایران در مجلات پژوهشی داخلی و بین‌المللی منتشر کرده است.

مشاهده پروفایل و دوره‌‌های استاد

نظرات کاربران

تا کنون نظری برای این دوره ثبت نشده است. برای ثبت نظر باید ابتدا در دوره ثبت نام کرده و دانشجوی دوره باشید.

دوره‌های پیشنهادی

سوالات پرتکرار

آیا ممکن است که درسی ناقص ضبط شده باشد؟
ما همواره تلاش کرده­‌ایم که دروس را به طور کامل ضبط نماییم و در اختیار شما دوستان قرار دهیم. اما گاهی برخی ناهماهنگی ها سبب می شود که یک یا تعدادی از جلسات یک درس ضبط نشود. توضیح این گونه نواقص در توضیح درس­ ها آمده است.

سوالات پرتکرار

اگر لینک دانلود یا پخش ویدئو مشکل داشت چه باید کرد؟
در صورتی که با هر گونه مشکلی رو به رو شدید می توانید از طریق صفحه ارتباط با ما به ما اطلاع دهید تا ما سریعا مشکل را پیگیری و برطرف نماییم.

سوالات پرتکرار

آیا امکان دریافت فیلم های یک درس به صورت سی دی یا دی وی دی وجود دارد؟
در حال حاضر امکان ارسال دروس به صورت سی دی یا دی وی دی وجود ندارد.
صفحات پربازدید
poster
  
برگزار کننده:  دانشگاه تهران
  
زمان مورد نیاز برای گذارندن دوره:  12 جلسه
مجموع محتوای آموزشی:  17 ساعت ویدئو
 (قابل دانلود می‌باشد)