مرکز مشاوره احیا
سید هادی میراسدی
آموزش مشاوره خانواده در بین دوره های مشاوره و روانشناسی همواره یکی از دورههای برجسته و پرطرفدار است. از آنجا که خانواده در تقریبا تمامی جوامع نقش پررنگ و اساسیای دارد، آموزش مشاوره خانواده در دانشگاهها و دیگر مراکز آموزش روانشناسی جایگاه ویژهای دارد. مشاوره خانواده به اعضای یک خانواده کمک میکند تا با درک و همدلی از موانع زندگیشان بگذرند و به هر یک از اعضا که در معرض آسیب قرار دارد کمک و حمایت برسانند. در ادامه با هم به تعریف دقیقتر این رشته میپردازیم و کاربردهای متعدد آن را بررسی میکنیم.
مشاوره خانواده (family counseling) یا خانواده درمانی (family therapy) زیرشاخهای از مشاوره و روانشناسی است که به مسائل مربوط به ازدواج، خانواده و فرزندان میپردازد. هدف اصلی آموزش مشاوره خانواده در هر جامعهای، کمک به حل تعارضات بین اعضای یک خانواده و تقویت روابط آنهاست. خانواده درمانی در شرایطی که مشکل یکی از اعضا، کل فضای خانواده را مختل کرده باشد هم کمککننده است؛ برای مثال اگر یکی از اعضای خانواده دچار اعتیاد شد، میتوان به یک متخصص در این حوزه مراجعه کرد. مشاور خانواده معمولا یک روانشناس، مددکار اجتماعی و یا مربی و مشاور حرفهای است که مدرک مشاوره خانواده دارد.
دریافت مشاوره خانواده معمولا کوتاهمدت است و انتظار میرود که در چند جلسه اوضاع کلی خانواده رو به بهبود پیش رود. البته طول مدت و تعداد جلسات به شرایط خانوادگی شما و تشخیص مشاورتان بستگی دارد. شما میتوانید هم به تنهایی در جلسهٔ خانواده درمانی حضور داشته باشید و از خدمات مشاوره بهرهمند شوید، هم با تمامی اعضای خانوادهتان حضور پیدا کنید و به طور گروهی دربارهٔ مشکلاتتان صحبت کنید. جالب است بدانید که مکاتب مختلف در این حوزه همگی موافقند که حضور و حمایت خانواده در روند درمان روانشناختی به فرد کمک میکند، حتی اگر مشکلش خانوادگی نباشد و فقط شخص خودش را درگیر کند.
در برخی موارد مانند طلاق توافقی، قانون حمایت خانواده زوجین را موظف به شرکت در این جلسههای مشاوره میکند تا جلوی طلاق گرفته شود و یا در صورت انجام شدنش، کمترین آسیب را از خود به جای بگذارد. این مسئله میزان اهمیت مشاوره خانواده را در سطح کلان نشان میدهد.
آموزش مشاوره خانواده مبحثی نسبتاً گسترده است که چندین حوزه را در بر میگیرد:
مشاور شما میتواند رویکردهای مختلفی را بهکار گیرد و از تکنیکهای متفاوتی استفاده کند. برخی از این تکنیکها شامل تکنیکهای رفتاری، تکنیکهای روانپویشی و تکنیکهای ساختاری میشوند. نظریات متفاوتی در این بخش از علم روانشناسی وجود دارند که هر یک بر جنبهٔ خاصی از مشکل تمرکز کردهاند. برای مثال:
اما میشود گفت تمامی تکنیکهایی که در خانواده درمانی استفاده میشوند چنین اهدافی را دنبال میکنند: تقویت آگاهی شخص از عواطف خودش و اطرافیانش، کمک به سازگار شدن با تغییرات بزرگ در خانواده، کمک به افراد در پذیرش اتفاقاتی که قابل کنترل نیستند، افزایش ارتباطات بینفردی و غیره.
اگر شما هم جزو افرادی هستید که مهارت و مطالعههای پیشینتان در زمینهٔ مشاوره بوده است و حالا به گرایش آموزش مشاوره خانواده علاقهمند شدهاید، پاسخ سوالتان اینجاست. دوره های روانشناسی با مدرک را هم میشود در دانشگاههای دولتی و غیردولتی گذراند و هم در مراکز تخصصی تربیت مشاور از این آموزشها بهرهمند شد. شما باید ابتدا دوره تربیت مربی خانواده را بگذرانید؛ سپس برای مدتی کارآموزی مشاوره خانواده را سپری کنید، تا در نهایت موفق به دریافت پروانه مشاوره خانواده شوید.
رشتهٔ واحد و بهخصوصی برای کار کردن در این حوزه اعلام نشده است. یعنی با رشتههای مرتبط هم میتوانید مشغول به کار در این زمینه شوید. دربارهٔ مدرک تخصصی این شغل هم هر مرکزی قوانین خودش را دارد. پس بهتر است پیش از اقدام به دریافت مدرک، دربارهٔ شرایط مرکز مورد نظرتان پرسوجو کنید تا تصمیم بهتری بگیرید.
افرادی هستند که به دلیل شرایط زندگیشان، آموزش مجازی روانشناسی را به آموزش حضوری آن ترجیح میدهند. پلتفرمهای آنلاین آموزشی برای این دسته از افراد هم راهحلی تدارک دیدهاند. مراکز زیادی هستند که دوره ی توانمندسازی حرفه ای روانشناسی و مشاوره را به شکل آنلاین و غیرحضوری ارائه میکنند. خوشبختانه در این بین دورههای باکیفیت و مطلوبی هستند که با آرامش خیال میتوانید وقتتان را صرف یادگیریشان کنید.
پس پاسخ این سوال که «آیا دورههای آنلاین آموزش خانواده درمانی معتبرند؟» بله است. شما اگر از جای استانداردی دورهٔ آموزشی خود را تهیه کنید و بدانید که در پایان دوره از سمت آن وبسایت مدرک دریافت میکنید، میتوانید از اعتبار مدرک خود مطمئن باشید. این مدرک هم روزمهٔ کاری شما را قویتر میکند و هم سطح موفقیت شغلی و درآمدتان را بالا میبرد.
سیستم خانواده مانند هر سیستم دیگری در اجتماع، گاهی دچار بحران و مشکل میشود. برای حل این مشکلات، خانواده درمانی نقش موثری دارد. آموزش مشاوره خانواده با تربیت مربی های حرفهای و مجرب به افراد کمک میکند تا یک خانواده موفق و سالم داشته باشند. احتمالا شما هم از حساسیت مسائل روانشناختی و کار کردن در این حوزه مطلعید. خبر خوب این است که جای درستی را برای آموزش دیدن انتخاب کردهاید.
دورههای استاندارد و باکیفیت مکتب خونه، آموزش مشاوره خانواده را هم پوشش دادهاند تا با خیال راحت کسب مهارت کنید. فقط کافی است در هر جای دنیا که هستید اینترنت خود را روشن کنید و به تماشای ویدیوها بپردازید. قابلیت پرسش و پاسخ با استاد دوره، موفقیت شما در یادگیری را تضمین میکند.