اصول مدیریت محصول

مدیریت محصول یک رشته و شغل میان‌رشته‌ای است که نیازمند کسب دانش و مهارت‌های کافی است. ضمن این‌که تغییرات فضای کسب‌وکار و فناوری با سرعت بالایی اتفاق می‌افتد و منابع آموزشی کافی در دسترس نیست. در چنین شرایطی چه باید کرد ؟ چگونه می‌توان با علم روز و کاربردی مدیریت آشنا شد و به عنوان مدیریت محصول (Product management | پروداکت منیجر) شروع به کار کرد؟ در این بخش قصد داریم تا به معرفی دوره آموزش مدیریت محصول بپردازیم و سپس مزایای شرکت در دوره‌های آموزشی را برای شما، همراهان همیشگی و دوستداران علم، شرح دهیم. اگر شما هم در فکر یادگیری مهارت‌های مدیریت و نقش آفرینی در زمینه فناوری و تولید، بازاریابی و استراتژی‌های کسب‌وکار و محصول هستید، تا آخر مطالب همراه ما باشید و دوره آموزش مدیریت محصول را دنبال کنید. در این مطلب به عنوان مکمل دوره آموزش مدیریت محصول ابتدا یک تعریف کلی از مدیریت محصول بیان می‌کنیم. سپس با مفاهیم ابتدایی این حوزه کاری آشنا می‎شویم و در آخر به شما می‌گوییم که در پایان دوره آموزش مدیریت محصول چه سرفصل‌هایی مورد بررسی قرار می‎گیرد و شرکت کنندگان در این دسته از دوره‌های آموزشی بر چه مفاهیمی مسلط خواهند شد. مدیریت محصول چیست؟ امروزه مفهوم مدیریت محصول (Product Management) در هسته شرکت‌های تولیدی و خدماتی در سراسر دنیا نفوذ کرده است و یک امر چالش برانگیز برای کسب‌وکار به حساب می‌آید. امروزه بسیاری از شرکت‌ها در طول عمر خود و در چرخه عمر محصول فراز و نشیب‌های بسیاری را تجربه می‌کنند و در نتیجه آن، توجه بیشتری به عملکرد مدیریت محصول خود دارند؛ زیرا آن‌ها درک کرده‌اند که مدیریت محصول، روشی نوین برای بهبود سبک مدیریت قدیمی در سازمان است. برای مثال، یک سازمان ممکن است که چندین محصول داشته باشد. مدیر کسب‌وکار برای ایجاد حداکثر ارزش محصول و برآورد دقیق و به موقع نیازهای مشتریان خود نیاز به یک مدیر محصول دارد. مدیریت محصول، فعالیتی ترکیبی از عناصر مهم مهندسی، بازاریابی، تحقیق، مدیریت استراتژی و پروژه است و تمام این عناصر، کلید ساخت یک محصول عالی و خلاقانه به حساب می‌آید. تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که چگونه یک محصول طراحی، مهندسی، نام‌گذاری، برندسازی و در نهایت به بازار عرضه می‌شود؟ در حقیقت مدیریت محصول، روشی برای پیشبرد یک کسب‌وکار یا سازمان تجاری است و فرآیند هدایت استراتژیک هر مرحله از چرخه عمر محصول شامل مواردی از جمله کشف، نوآوری، استراتژی محصول، آزمایش، برنامه‌ریزی، توسعه، معرفی، مدیریت و بازاریابی محصول می‌شود. توجه داشته باشید که تمام این اقدامات متناسب با سرعت رشد و تغییر بازارها، بازبینی می‌شود. به همین دلیل است که بسیاری از صاحبین کسب‌وکار معتقد هستند که مدیریت محصول نشان دهنده این است که آن‌ها خواسته‌ها و نیازهای مشتریان را در اولویت قرار داده‌اند. چرا که مشتریان، افرادی هستند که خواستار دریافت آن محصولات بوده و در حقیقت، محصولات برای آن‌ها تولید و عرضه می‌شود. به همین دلیل است که فرآیند تولید محصول (Product)، از ایده تا ورود به بازار، باید براساس سلایق و خواست مشتریان باشد تا زحمات کسب‌وکار و اعضاء تیم هدر نرود و پروژه‌های تولید محصول با شکست مواجه نشود. دوره مدیریت محصول مناسب چه افرادی است ؟ به طور کلی می‌توان گفت که دور‌ه‌های آموزش مدیریت محصول مناسب افراد زیر است : 1. افرادی که به دید استراتژیک و دید کل‌نگر نسبت به مسائل علاقه‌مند هستند. 2. افرادی که به امور مدیریت علاقه‌مند هستند. 3. افرادی که نگاه خلاقانه، انتقادی و رویکردهای متفاوت برای حل مسائل دارند. 4. افرادی که توانایی درک مسائل و برقراری ارتباط دارند. 5. افرادی که توانایی برنامه‌ریزی و مدیریت پروژه‌های مختلف را دارند. سطوح مختلف مدیریت محصول  امروزه در کشورهای پیشرفته دنیا و در میان سازمان‌های موفق، رقابتی تنگاتنگ در لایه‌ی محصول جانبی راه افتاده است. این دسته از کسب‌وکارها در تلاش برای حل مشکلات مربوط به سطوح محصول کلیدی و واقعی مانند طراحی محصول هستند. در حقیقت، نوعی برابری محصول و یا Product Parity  میان کسب‌وکارهای مختلف وجود دارد و از این جهت، رقابت در میان لایه‌های محصول جانبی صورت می‌گیرد. به طور معمول رقابت در میان انواع خدمات، ویژگی‌های جانبی و اضافی محصول است و گاهی شامل ارائه خدمات پس از فروش، اقساط بلند مدت‌تر، بهره پایین‌تر، ارائه تضمین و غیره نیز می‎شود. در آموزش مدیریت محصول، سطوح مختلف مدیریت محصول تعریف می‌گردد که به شرح زیر است : محصول محوری  (Core Product)ابتدایی‌ترین سطح که در آموزش مدیریت محصول با آن روبرو می‌شوید، محصول محوری است. در این سطح به نیازهای مشتری که در چه کلاسی از محصول قرار دارد، پاسخ داده می‌شود. در حقیقت، نیاز مشتریان اولویت بندی خواهد شد. محصول واقعی (Actual Product) از دیگر سطوحی که در دوره‌های آموزش مدیریت محصول به شرکت‌کنندگان آموزش داده می‌شود، سطح محصول واقعی است که بعد از محصول محوری قرار دارد. در این سطح بیشتر به موضوعاتی مانند کیفیت، نام تجاری، طراحی، ویژگی‌ها و نحوه بسته‌بندی توجه می‌شود. محصول جانبی  (Augmented Product)سطح بعد از محصول واقعی، محصول جانبی است که در آن انواع خدمات، ویژگی‌های جانبی و اضافی مانند خدمات پس از فروش، گارانتی، وارانتی، نحوه پرداخت هزینه محصول و غیره بررسی می‌شود. مهارت‌ها و تخصص‌های مدیر محصولآنچه که برای مدیران محصول اهمیت دارد، کسب مهارت‌های مختلف است. بهترین مدیران محصول، کنجکاو، منظم و متفکر هستند و به خوبی با نیازهای بازار آشنا هستند. مدیر محصول برای آنکه بتواند مشکلات استراتژیک را برطرف کند باید از مهارت‌های زیر برخوردار باشد : مهارت‌های اولیه‌ی کسب‌ وکار مهارت‌های تحلیلی و تصمیم‌گیری مهارت‌های ارتباطی و هم‌دلی  مهارت‌های اقتصادی و مالی مهارت‌های بازاریابی مهارت و توان رهبری مهارت‌های مذاکره و ارائه مطلب  مدیریت پروژه‌ پژوهش و تحلیل داده تفکر استراتژیک مهارت‌های فنی  مهارت‌های مرتبط با فرآیند توسعه محصول وظایف مدیر محصول  وظایف مدیر محصول است که از مهم‌ترین وظایف مدیر محصول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 1. الزام محصول را شناسایی و اولویت بندی کند. 2. یک استراتژی کارآمد برای قیمت گذاری محصول تعیین نماید. 3. قادر به تنظیم و تدوین برنامه بازاریابی باشد. 4. ارتباطی شفاف و مستمر با اعضاء تیم خود و سایر تیم‌ها برقرار کند. 5. یک فرآیند توسعه محصول مشترک در کل سازمان اتخاذ کند. 6.چرخه عمر محصول را به درستی حفظ کند. 7. قبل از هرچیزی، مفهومی برای موفقیت در این مسیر تعریف نماید و عملکرد را در طول زمان، اندازه گیری کند. 8. از تیم فنی بخواهد تا محصول و ویژگی‌های آن را به طور مداوم تست کنند. 9. هماهنگ با روند صنعت حرکت نماید. در دوره‌های آموزش مدیریت محصول چه موضوعاتی بررسی خواهد شد؟ به طور معمول در دوره آموزش مدیریت محصول کاربران با مهارت‌های نرم و سرفصل‌های زیر آشنا خواهید شد : تعریف محصول مبانی مدیریت محصول (Basics of Product Management ) تجزیه‌وتحلیل سبد محصولات (Product Portfolio Analysis ) رفتار مشتری (Consumer Behaviour) تحقیقات بازار (Market Research) توسعه مشتری - تکنیک‌هایی برای درک مشتریان و اعتبار بخشیدن به تقاضاها (Customer development - Techniques to understand customers and validate demands) تدوین استراتژی حذف (Elimination Strategies) بازاریابی محصول و استراتژی (Product Marketing and Strategy) تبلیغات و مدیریت کانال (  Advertising and Channel Management  ) طراحی و نوآوری تجربه کاربر (  User Experience Design and Innovation) شیوه‌های ارتباطی و ارائه (Communication and presentation practices) طراحی تجربه کاربردی (User Experience design) مدیریت استراتژیک برند (Strategic Brand Management) قیمت‌گذاری و تبلیغات (Pricing and Promotion) برنامه‌ریزی محصول جدید (New Product Planning) نظریه مالی و مبانی کسب‌وکار (Financial theories and fundamentals of business) مدل‌های کسب‌وکار - طراحی- استوری برد و وایرفریم (Business models- designing, storyboarding and wireframing) تکنیک‌های تست اعتبارسنجی و پیاده سازی (Testing and validation techniques and implementation) سفارشی‌سازی و نوآوری در حوزه دیجیتال (Customisation and innovation in the digital domain)

آموزش رایگان مدیریت محصول و MVP: مدیریت محصول، هنر خلق محصولی است که با حل مشکل و رفع نیازی به شیوه‌ای غیرمنتظره مشتری را مشعوف می‌­کند. هر سازمانی، چه آگاهانه و چه به طور ناخودآگاه، به مدیریت محصول نیاز دارد. حتی شرکت‌­های فعال در زمینه عرضه خدمات برای شکل­‌گیری و بقای خود نیازمند مدیریت محصول می­‌باشند. مدیریت محصول حوزه‌­ای در نقطه تلاقی طراحی محصول، فناوری و تولید، بازاریابی و استراتژی­‌های کسب­‌وکار است.  ضرورت نقش مدیریت محصول در کسب­ و­کار مدیریت محصول در شرکت­‌های کوچک و نوپا، اغلب بر عهده یکی از بنیانگذاران شرکت است و در بسیاری موارد به صورت تجربی انجام می‌­شود. اما با رشد شرکت‌­ها، به ویژه در فضای رقابتی و جهانی امروز، مدیریت محصول به یکی از نقش­‌های ضروری و تعیین­‌کننده سودآوری هر سازمان مبدل می‌­شود. بنابراین، نیاز به شناسایی و توسعه مهارت و دانش تخصصی مدیریت محصول در ارائه پیشنهاد ارزشی و برآورده کردن، نه تنها نیازهای مشتری، بلکه افزایش ارزش دیگر ذینفعان همچون سرمایه‌­گذاران و کارکنان در هر کسب­‌وکاری نیازی محسوس است. چنانچه محصولی با موفقیت مورد پذیرش مشتری قرار گیرد و درآمد مناسب ایجاد نماید، تناسب محصول با بازار تحقق می­‌یابد. ایجاد چنین تناسبی، فرایندی پیوسته و مداوم و رسالت مدیران محصول است.  معرفی دوره آموزش رایگان مدیریت محصول و MVP مکتب‌خونه با عنایت به این ضرورت و با هدف کمک به افزایش تولید ناخالص داخلی ملی، از طریق توسعه توانمندی متخصصان کسب­‌وکارهای میهن، مکتبخونه آموزش رایگان مدیریت محصول و MVP را طراحی و ارائه نموده است. دوره آموزش رایگان مدیریت محصول مبتنی بر دانش افراد متخصص و دارای تجربه در زمینه مدیریت محصول است  هدف و نقش مدیر محصول مدیر محصول، فردی است که به شناسایی نیازهای مشتری می‌­پردازد و اطمینان حاصل می‌­کند اهداف گسترده‌­تر کسب­‌وکار به واسطه ارائه محصولات یا ویژگی­‌های آن‌ها محقق می­‌گردد. در حقیقت، مدیر محصول یا پروداکت منیجر فردی است که باید تصویری از موفقیت هر محصول را ترسیم کرده و تیم توسعه محصول را برای تبدیل این چشم‌­انداز محصول به واقعیت هدایت نماید. درک این نقش، مستلزم شناخت عمیقی، نه تنها از حوزه مدیریت و بازاریابی، بلکه مفاهیم و ابزارهای ضروری مدیریت محصول از مرحله شکل‌­گیری ایده تا تبدیل آن به محصولی واقعی و قابل ارائه می­‌باشد. با این وجود، درک نقش مدیر محصول همواره با دشواری­‌هایی روبرو است که ناشی از عدم دانش و فراگیری ناکافی ابزارها و الزامات این شغل است. 

برای طی کردن مسیر پیشرفت در یک زمینه کاری مشخص، حتماً لازم نیست همه چیز را خودتان تجربه کنید. در واقع استفاده از تجربیات افرادی که قبلاً این راه‌ها را رفته‌اند و به تخصص و تجربه کافی دست پیدا کرده‌اند، یک شروع هوشمندانه برای انتخاب بهترین هدف و تبدیل شدن به یک مدیر موفق، در فیلد تخصصی مورد نظر خواهد بود.  وبینار یک برنامه انتقال تجربه است که با شرکت در نوع مناسبی از آن، می‌توانید چگونگی موفقیت افراد مدیر و متخصص را تحلیل کنید.   انتخاب مسیر شغلی مدیر محصول هوشمندانه در راه ورود به دنیای مدیریت محصول از آنجایی که واژه مدیر محصول یا همان Product Manager در دنیای استارتاپ‌ها یک پدیده نوظهور محسوب می‌شود، بدیهی‌ است که برخی از شرکت‌های تکنولوژی محور، به درستی مفهوم این واژه را درک نکرده یا از دایره وظایف آن اطلاع نداشته باشند. اما جالب است بدانید که مدیریت محصول جزء پردرآمدترین مشاغلی است که تقاضای زیادی نیز داشته و سرشار از کسب تجربیات جدید است. مدیریت یک محصول با چالش‌ها و سرگرمی‌های مختلفی آمیخته شده که همگی به تجربه اتفاقات جدید منجر می‌شوند.  حقیقتا برای آنکه یک مدیر محصول باشید، تحصیلات آکادمیک مشخصی برایتان فراهم نیست اما با این وجود چگونه می‌توان یک مدیر محصول موفق بود؟ در این راه دوره‌ها یا کلاس‌های خاصی در دسترس نبوده و نمی‌توان مدرک معتبری فراهم نمود. جالب اینجاست که برای دستیابی به منابع مفید در این زمینه نیز اطلاعات چندان زیادی در دسترس نبوده و شاید بهترین راه موفقیت در این فیلد، شرکت در وبینارهای کاربردی و مناسبی باشد که در آن‌ها موفق‌ترین و کارکشته‌ترین افراد برایتان تجربیاتشان را به اشتراک گذاشته‌ و شما را در راه رسیدن به هدفتان یاری می‌نمایند. مدیر محصول کیست؟ زمانی که یک فرد وظیفه نظارت بر یک محصول را دارد و از سطوح بسیار بالا مثل مدیریت اجرایی تا بدیهی‌ترین عملکردها، مثل روندکاری تیم توسعه و پیاده‌سازی را زیر نظر می‌گیرد، در واقع می‌توان وی را مدیر عامل اجرایی یا همان مدیر محصول پروژه در نظر گرفت.  وظیفه چنین فردی جست‌وجو، انتخاب و رانش فرایند توسعه یک محصول متناسب با سازمان مورد نظر می‌باشد.   وظایف مدیر محصول چیست؟ مدیر محصول باید موارد زیادی را زیر نظر داشته باشد، مثلاً اینکه بازار هدف سازمان چه بوده و میزان تطابق محصول با روند کسب‌وکار تا چه میزان متناسب است. همچنین رقبا و عوامل تاثیرگذار بر روی روند کاری سازمان را زیر نظر بگیرد و در بهترین مواقع بهترین پیشنهادات را ارائه نماید. می‌توان گفت که مدیر محصول، مدیریت چند محصول ملموس را بر عهده داشته و وظایف و مسئولیت‌های زیادی بر عهده او قرار دارد. البته با توجه به فیلد کاری هر کسب‌وکار، تعریف مشخصی از مدیر محصول ارائه می‌شود.  برای مثال در بعضی از سازمان‌ها فعالیت‌هایی مثل مدیریت برنامه، مدیریت پروژه، مدیریت بازار محصول، مدیریت فنی محصول، طراحی محصول و حتی مالکیت محصول از وظایف مدیر محصول محسوب می‌شوند.    اهمیت وجود مدیر محصول  در واقع برای کنترل و مدیریت پیچیدگی خطوط محصول در روند اجرای نوع خاصی از خدمات یا کسب‌وکار و همچنین بررسی سوددهی آن شغل، مدیر محصول به عنوان یکی از جایگاه‌های مهم و کاربردی شناخته می‌شود.  یک مدیر محصول باید با مشتریان ارتباط خوبی برقرار کرده و مشکلاتی که محصول مورد نظر برای هدف آن‌ها به وجود آورده را بررسی نماید. فرد منتخبِ این سمت، باید فعالیت‌های مختلف را سازماندهی کرده و از بابت تحویل محصول اطمینان حاصل نمایند.   وبینار رایگان مسیر شغلی مدیر محصول این وبینار به طور تخصصی روی سر فصل‌های مختلفی کار می‌کند که همگی در جهت بالا بردن آگاهی و مهارت شما در زمینه رسیدن به جایگاه یک مدیر محصول لازم و ضروری هستند.   در این وبینار ارتباط دانش برنامه‌نویسی و فنی با پوزیشن شغلی مدیر محصول بررسی شده و موارد زیر نیز شرح داده خواهند شد: مهارت‌ها، مسئولیت و ماموریت‌های یک مدیر محصول جایگاه مدیر محصول در شرکت و چگونگی استفاده از داده‌ها تفاوت مدیریت محصول موفق و نا‌موفق  مدیر محصول و ارتباط آن با برنامه‌نویسی چگونگی کنترل، رهبری و ارتباط با تیم فنی و طراحی حقایق زندگی حرفه‌ای یک مدیر محصول رویکردهای مختلف به مدیریت محصول

در این وبینار که در پلتفرم اسکای‌روم برگزار شده‌است، استاد علی خدایی به صورت مختصر در رابطه با مسیر شغلی و دنیای حرفه‌ای مدیریت محصول که امروزه یکی از پردرآمدترین مشاغل به حساب می‌آید، صحبت می‌کنند و به سوالات شما پاسخ داده می‌شود. هدف این برنامه آشنا کردن دانشجویان با مسیر شغلی و حرفه‌ای مدیریت محصول است تا بتوانند با شناخت بیشتری قدم در این راه بگذارند و این مسیر شغلی را انتخاب کنند.  

مدیر محصول در شرکت‌های تولیدکننده کالاهای تند گردش مصرفی (FMCG) با مدیر محصول شرکت‌های اینترنتی تفاوت‌های زیادی دارد. با وجود اینکه اولین بار مدیر محصول در سال 1931 در شرکت P&G به بیزینس وارد شد، اما اکنون، عموماً در خصوص مدیر محصول شرکت‌های استارت آپی دوره های مختلف برگزار می‌شود. در این دوره به صورت تخصصی فقط در خصوص مدیر محصول در FMCG صحبت می‌شود. هدف از برگزاری دوره "مدیریت محصول FMCG" چیست؟ هدف از برگزاری دوره در این است علاقه‌مندان به مدیریت محصول در صنعت FMCG، بتوانند خود را برای حداکثر کردن فروش، سودآوری و سهم بازار، و «هر کاری را که باید انجام شود»، آماده باشند. آن‌ها باید بتوانند در استراتژی واقعا خوب و الهام بخش باشند و تصویر بلند مدت را درک کنند. در عین حال، باید در اجرا و ایجاد اتفاقات نیز تبحر داشته باشند. این کار با تعیین چشم انداز برای محصول شروع می شود. مدیر محصول باید در مورد بازار خود، مشتری خود و مشکلی که مشتری سعی در حل آن دارد تحقیق کند. آن‌ها باید حجم عظیمی از اطلاعات را جذب کنند. آن‌ها باید همه اطلاعات را با استراتژی و  خلاقیت ترکیب کنند تا یک چشم‌انداز برای محصول خود تعریف کنند. مدیریت محصول چسبی است که همه عملکردها و نقش‌های مختلف را در شرکتی که به زبان‌های مختلف صحبت می‌کند، در کنار هم نگه می‌دارد. یک محصول بدون آن چسبی که آن تیم‌ها را کنار هم نگه می‌دارد موفق نخواهد بود. مدیر محصول می‌بایست نیازهای مصرف‌کنندگان را شناسایی کند، ضعف و قوت سازمان خود را بشناسد و باید بتواند با طراحی صحیح آمیخته بازاریابی و اجرای آن در زنجیره ارزش، پاسخی بهتر به نیازهای مصرف‌کنندگان بدهد. این دوره برای چه کسانی مناسب هست؟ این دوره، بر اساس روش‌های اجرایی شرکت‌های بزرگی مثل P&G و دنون و یونیلور در دنیا و شرکت کاله در ایران طراحی شده است. برای افرادی که تمایل دارند در زنجیره ارزش شرکت‌های FMCG نقش موثری ایفا کنند، بسیار مفید است. اگر می‌خواهید بعنوان مدیر محصول کار کنید، یا دانش‌ و توانمندیتان را بعنوان مدیر محصول افزایش دهید، این دوره به شما کمک می‌کند.

 این دوره مقدماتی خودآموز به شما کمک می‌کند تا با توسعه چابک و اسکرام آشنا شوید! پس از اتمام موفقیت‌آمیز این دوره، قادر خواهید بود مفاهیم چابک مانند برنامه‌ریزی تطبیقی، توسعه تکراری، و بهبود مستمر را بپذیرید که منجر به تحویل زودهنگام و ایجاد ارزش برای مشتریان می‌شود. شما با چارچوب اسکرام آشنا خواهید شد و خواهید آموخت چگونه آن را در کنار چابک به کار بگیرید. همچنین با روش‌های مرتبط مانند Waterfall، Extreme Programming (XP) و کانبان آشنا می‌شوید.  شما با تمرینات چابک مبتنی بر مفاهیم تولید ناب مانند توسعه مبتنی بر تست آشنا خواهید شد و خواهید آموخت که یک تیم اسکرام چگونه کار می‌کند. همچنین به اهمیت برنامه‌ریزی تکراری چابک پی خواهید برد و می‌توانید داستان‌های کاربری خوب بنویسید و پیشرفت تیم خود را با استفاده از تخته کانبان پیگیری کنید. این دوره شامل تمرینات عملی از طریق آزمایشگاه‌های مبتنی بر سناریوهای واقعی با استفاده از GitHub و ZenHub است و به شما کمک می‌کند بک‌لاگ محصول را به‌صورت مشترک با تیم و مشتری ایجاد و تکمیل کنید، نمودارهای Burndown را ایجاد کنید، به اهداف اسپرینت برسید و بازبینی و بازنگری اسپرینت را انجام دهید. این دوره برای مدیران پروژه، مدیران محصول و مدیران اجرایی و به‌ویژه برای توسعه‌دهندگان نرم‌افزار، مدیران توسعه و اسکرام مسترهای IT مناسب است.